غذاي غني شده چقدر مي‌ارزد؟

اگر اين روزها سري به سوپرمارکت‌‌ها بزنيد، با حجم زيادي از انواع مواد غذايي روبه‌رو مي‌شويد که روي بسته‌بندي‌شان نوشته: «غني شده با...» و در اين ميان، آنچه بيشتر جلب توجه مي‌کند، مواد غذايي غني‌شده با انواع ويتامين‌ها و مواد معدني مثل آهن، کلسيم و ويتامين D است.
در اوايل قرن بيستم، در کانادا اولين نوع از مواد غذايي غني شده (نمک‌هاي يددار) به منظور پيشگيري از ابتلاي مردم به گواتر به بازار عرضه شد. بعد از آن، بسياري از مواد غذايي غني شدند که از آن جمله مي‌توان به شير غني شده با ويتامين D و آردهاي غني شده با ويتامين B و آهن اشاره کرد.
شير غني شده با ويتامين D در سال 1940 ميلادي به منظور پيشگيري از ابتلا به راشيتيسم وارد بازار شد و گرچه ابتدا براي شرکت‌هاي توليدکننده آزاد بود اما در سال 1975 انجام آن اجباري اعلام شد. در سال 1988 نيز آردها با ويتامين B و اسيد فوليک غني شدند تا احتمال بروز نقص در جنين به حداقل ممكن برسد.
نتايج بررسي ها نشان داد غني کردن مواد غذايي مفيد بوده و مثلا مصرف نمک‌هاي غني شده با يد سبب کاهش ابتلا به گواتر در کشورهاي مصرف‌کننده مي‌شود. در حال حاضر، مواد غذايي در حال غني شدن با بسياري ديگر از مواد مغذي مانند امگا3 و پروبيوتيک‌ها هستند. اما سوال اينجاست که آيا تمام انواع محصولات غني‌سازي شده مفيدند يا تنها راهکاري تجاري براي فروش مواد غذايي با قيمتي بالاتر هستند؟

لزوم غني‌سازي
 

به نظر مي‌رسد در بخش صنايع غذايي که در دنياي امروز کشاورزي صنعتي غذاهاي آماده مصرف آن را قبضه کرده بسياري از محصولات غني شده سالم‌تر نيستند اما لازم‌اند. در واقع نزديک به 50 سال است که خاک زمين فقير شده و کمبود مواد معدني در زمين مي‌تواند سبب پرورش گياهان فقير از مواد مغذي شود. از سوي ديگر، مساله تغيير شکل را نبايد از ياد برد. براي مثال، نان را در نظر بگيريد. گندم هرچه قدر هم که در زمين حاصل‌خيزي رشد کند و غني از مواد مغذي باشد، باز وقتي به آرد تبديل مي‌شود، بخشي از مواد مغذي خود را از دست مي‌دهد. به همين دليل لازم است به آن ويتامين و مواد معدني اضافه كنند. اما چرا مواد مغذي از آرد سفيد گرفته مي‌شود؟ دليل آن واضح است، آرد سفيد را بهتر از آرد کامل مي‌توان ذخيره و نگهداري کرد.

خوب‌ها و بدهاي غني‌سازي
 

در برخي از کشورها مانند کانادا 6 ماه از سال سرد است و آفتاب کم مي‌تابد. بنابراين غني‌سازي مواد غذايي با ويتامين D ضروري به نظر مي‌رسد. ويتامين D، ويتاميني ضروري براي سلامت است که مي‌تواند ما را از برخي انواع سرطان حفظ کند و از آنجا که فرصت دريافت طبيعي آن هميشه وجود ندارد، چه اشکالي دارد که آن را به شکل مصنوعي وارد غذاهاي‌مان کنيم؟
در عوض، غني‌سازي برخي مواد غذايي گاهي به نفع سلامت ما نيست و حتي آن را به خطر مي‌اندازد. براي مثال، غلات صبحانه آماده غني‌شده با آهن مي‌تواند به اشتباه حس امنيت به فرد مصرف‌کننده بدهد؛ در صورتي که سلامت انسان در گروي مصرف مواد غذايي متفاوت است. مصرف اين نوع غلات سبب کمبود از نظر برخي ريزمغذي‌ها و افزوده شدن و تجمع برخي ديگر مي‌شود. بايد توجه کرد گرچه مصرف مواد غذايي غني شده مفيد است و به عنوان مثال مصرف شير غني شده با کلسيم مي‌تواند به افرادي که به محصولات لبني آلرژي دارند، کمک كند و احتمال ابتلا به پوکي استخوان را کاهش دهد، اما در عين حال براي افرادي که به اندازه کافي لبنيات مصرف مي‌کنند، مي‌تواند گذر از مرز بوده و سلامت آنها را به خطر بيندازد. آنچه متخصصان تغذيه توصيه مي‌کنند مصرف متعادل مواد غذايي کامل و نه تغييريافته است.

غني‌شده اين 4 محصول غذايي به قيمت‌شان نمي‌ارزد
 

محصولات لبني غني‌شده با امگا3
 

بهترين کار براي بالا بردن ميزان امگا3 در بدن مصرف ماهي‌هاي چرب يا مکمل روغن ماهي است. اگر اهل مصرف ماهي نيستيد، مصرف گردو را به شما توصيه مي‌کنيم. در کنار آن استفاده از روغن کانولا و روغن زيتون هم مي‌تواند تامين‌کننده نيازتان به امگا6 و امگا9 باشد.

آب پرتقال غني‌شده با کلسيم
 

آب‌ميوه‌هاي صنعتي شکر بالايي دارند و برخلاف محصولات لبني حاوي ويتامين D که براي جذب کلسيم لازم است، نيستند. به جاي خريد آب‌ميوه‌هاي غني شده با کلسيم بهتر است از ديگر منابع کلسيم مانند لبنيات، كلم بروکلي، جوي دوسر و بادام استفاده کنيد.

ماست غني‌شده با پروبيوتيک‌ها
 

پروبيوتيک‌ها براي برخي عفونت‌هاي دستگاه گوارش، تقويت سيستم ايمني و پيشگيري از آلوده شدن به عفونت‌هاي ناشي از درمان‌هاي آنتي‌بيوتيکي لازم است اما توصيه مي‌کنيم به جاي ماست غني شده ماست طبيعي کم‌چرب مصرف کنيد.

آب‌ميوه‌هاي غني شده با آنتي‌اکسيدان‌ها
 

ميوه‌ها به طور طبيعي غني از آنتي‌اکسيدان‌ها، فلاونوييدها، فيبر و انواع ويتامين‌ها هستند. مصرف آب‌ميوه‌هاي غني شده با آنتي‌اکسيدان گرچه قيمت بالاتري دارند اما ارزش غذايي‌شان هرگز به پاي يک پرتقال يا سيب تازه نمي‌رسد.
منبع:www.salamat.com